Flota samochodowa – unifikacja czy dywersyfikacja?
Zarządzanie flotą samochodową w przedsiębiorstwie wymaga strategicznego podejścia do współpracy z dostawcami pojazdów i usług okołoflotowych. Uniwersalna strategia nie istnieje, ponieważ każda flota jest inna, są to rozwiązania tworzone zależnie od indywidualnych potrzeb firmy. Zasadne jest jednak wypracowanie własnej strategii w budowaniu niezawodnej floty dostosowanej do określonych wymagań.
Zasadnicze pytanie: czy flota powinna być jednorodna i spójna, czy też należy korzystać z produktów i usług wielu dostawców? Jednoznacznej odpowiedzi nie ma. Poniżej przedstawiam analizę czynników, które należy wziąć pod uwagę w kontekście unifikacji lub dywersyfikacji floty, a także zalety i wady każdego z tych rozwiązań.
Należy podkreślić, że na unifikację i dywersyfikację trzeba spojrzeć w szerszym aspekcie, nie tylko samochodów flotowych, ale także usług serwisowych, finansowania oraz pozostałych usług okołoflotowych. Decydując się na najem długoterminowy i pełny CFM także możemy decydować o różnorodności floty, co więcej, możemy dokonać dywersyfikacji już na etapie wyboru metody finansowania.
Zalety i wady unifikacji floty
Unifikacja floty polega na wyborze pojazdów, usług finansowych lub okołoflotowych od jednego dostawcy. Ta strategia ma wiele zalet:
- Prostota zarządzania: Ujednolicenie marki i ewentualnie modelu pojazdów upraszcza procesy związane z ich serwisowaniem i szkoleniem kierowców. Mniejsza różnorodność pojazdów to dla zespołu zajmującego się flotą mniejszy nakład pracy i obowiązków związanych z różnicami w technologii i obsłudze.
- Wygoda i spokój użytkowników: łatwość zamiany samochodu służbowego na inny i
brak konfliktów związanych z przyznawaniem różnych samochodów do różnych stanowisk. - Koszty operacyjne: możliwość negocjacji korzystniejszych warunków finansowych, korzystając z większych zamówień – efekt skali. Współpraca z jednym dostawcą często prowadzi do niższych cen jednostkowych oraz lepszych warunków serwisowych. Obecnie możemy zaobserwować marginalizację tego czynnika.
- Koszty operacyjne: możliwość negocjacji korzystniejszych warunków finansowych, korzystając z większych zamówień – efekt skali. Współpraca z jednym dostawcą często prowadzi do niższych cen jednostkowych oraz lepszych warunków serwisowych. Obecnie możemy zaobserwować marginalizację tego czynnika.
Niemniej jednak, unifikacja wiąże się z pewnymi wadami:
- Zależność od dostawcy: Nadmierna zależność od jednego dostawcy może być ryzykowna, szczególnie w obliczu problemów z dostępnością pojazdów lub serwisem. Dostawca uzyskuje pozycję monopolisty w relacji z przedsiębiorstwem.
- Ograniczona elastyczność: Unifikacja może ograniczać możliwość szybkiego dostosowania floty do zmieniających się potrzeb rynkowych.
- Obecnie pełna unifikacja dużej floty może być procesem trudnym ze względu na ograniczoną dostępność pojazdów u wielu dostawców. Taka sytuacja może istotnie i w nieuzasadniony innymi czynnikami sposób ograniczać wybór potencjalnych dostawców.
Zalety i wady dywersyfikacji floty
Dywersyfikacja floty polega na korzystaniu z różnych modeli pojazdów i usług od różnych dostawców. Takie rozwiązanie zapewnia następujące korzyści:
- Lepsze dostosowanie floty do potrzeb przedsiębiorstwa: różnorodność pojazdów pozwala na lepsze dostosowanie floty do zróżnicowanych zadań i warunków pracy, co zwiększa efektywność operacyjną. Pojedynczy dostawca może nie posiadać w swojej ofercie pełnej gamy pojazdów i usług najlepiej dostosowanych do specyficznych potrzeb.
- Korzystanie z najnowszych rozwiązań technologicznych: Współpraca z różnymi dostawcami umożliwia dostęp do nowoczesnych technologii i rozwiązań oraz ich porównanie w praktyce, co przełoży się na bardziej świadome wybory.
- Konkurencja między dostawcami: Dywersyfikacja może sprzyjać lepszym warunkom finansowym oraz poprawą poziomu obsługi klienta. Dostawcy są zmuszeni nieustannie i na bieżąco konkurować ze sobą, nie tylko na etapie pierwszego wyboru samochodów do floty, ale też podczas jej użytkowania i sukcesywnej wymiany pojazdów.
Jednak dywersyfikacja wiąże się również z trudnościami:
- Wyższe koszty zarządzania: Zarządzanie zróżnicowaną flotą wymaga większych zasobów i wysiłku, co może prowadzić do wyższych kosztów operacyjnych.
- Kompleksowość operacyjna: Zróżnicowane pojazdy wymagają dodatkowego czasu na koordynację serwisu, szkoleń oraz logistyki.
Najważniejsze czynniki do rozważenia
Decyzja o unifikacji lub dywersyfikacji floty powinna opierać się na gruntownej analizie potrzeb operacyjnych firmy. Istotne czynniki, które należy wziąć pod uwagę, obejmują: Rodzaj działalności: Przykładowo, firmy transportowe, które operują w różnych regionach i na różnych dystansach, mogą potrzebować dywersyfikacji floty, aby dostosować się do lokalnych warunków i przepisów.
Koszty całkowitego posiadania: Regularna analiza TCO powinna uwzględniać nie tylko koszty zakupu, ale także koszty eksploatacji, serwisu i ubezpieczenia. Fleet managerowie powinni korzystać z narzędzi analitycznych, aby ocenić, która strategia przyniesie większe oszczędności.
Elastyczność dostawców: Ważne jest, aby dostawcy byli w stanie szybko reagować na zmiany w potrzebach firmy. Elastyczność ofert oraz jakość obsługi klienta powinny być kluczowymi kryteriami wyboru.
Połączenie unifikacji z dywersyfikacją: dysponując odpowiednio dużą flotą, można postawić na dwie lub nawet trzy marki samochodów lub kilku dostawców usług najmu długoterminowego, wprowadzając w ten sposób wewnętrzną konkurencję, jednocześnie unifikując modele samochodów od każdego z dostawców.
Trendy rynkowe: Wzrost znaczenia pojazdów elektrycznych oraz regulacje dotyczące ochrony środowiska powinny być uwzględnione w długofalowej strategii zarządzania flotą. Fleet managerowie powinni być na bieżąco z nowinkami technologicznymi i rozważać ich wdrożenie w swoim parku pojazdów.
Wnioski i rekomendacje dla Fleet Managerów
Decyzja o unifikacji czy dywersyfikacji floty jest kluczowa dla efektywności operacyjnej przedsiębiorstwa. Przemyślana strategia zarządzania flotą nie tylko poprawi efektywność operacyjną, ale także przyczyni się do optymalizacji kosztów oraz zwiększenia satysfakcji kierowców.
- Przeprowadź audyt floty: regularnie oceniaj efektywność floty, analizując wydajność poszczególnych pojazdów oraz dostawców. Niezbędna jest okresowa ewaluacja dostawców według wcześniej ustalonych, obiektywnych i przejrzystych kryteriów. Dobrą praktyką jest stworzenie kwestionariusza okresowej oceny.
- Zainwestuj w szkolenia: Inwestowanie w rozwój umiejętności kierowców i pracowników zarządzających flotą przynosi długoterminowe korzyści.
- Monitoruj trendy rynkowe: Bądź na bieżąco z nowinkami w branży motoryzacyjnej i technologiach związanych z flotami, aby dostosować strategię do zmieniającego się otoczenia.